Ως υπεράκτια εξωχώρια εταιρεία σύμφωνα με τον επίσημο ορισμό που δίνεται από την ελληνική νομοθεσία νόμος 3091/ 2002 και ΠΟΛ 1041/5.3.2003 είναι η εταιρεία εκείνη, που έχει την έδρα της σε Χώρα αλλοδαπή και με βάση τη νομοθεσία της οποίας δραστηριοποιείται αποκλειστικά σε άλλες χώρες και απολαμβάνει ιδιαίτερα ευνοϊκής φορολογικής μεταχείρισης.
Τα συστατικά μέρη της λέξης υπεράκτιος είναι υπέρ και άκτιος, που σημαίνει μακριά από την ακτή (off=μακριά,shore=ακτή). Η λέξη χρησιμοποιείται για να δείξουμε ότι κάτι κινείται, κατευθύνεται ή βρίσκεται μακριά από την ακτή. Στα οικονομικά όμως χρησιμοποιείται για το χαρακτηρισμό μιας εταιρείας ή Τράπεζας που λειτουργεί η έχει τη βάση της σε μία χώρα του εξωτερικού, όπου το φορολογικό σύστημα είναι πιο ευνοϊκό από αυτό που επικρατεί στη Χώρα προέλευσης .Συνεπώς offshore εταιρεία θεωρείται αυτή η οποία έχει τη βάση της σε κάποια χώρα του εξωτερικού προκειμένου να επωφεληθεί από τους κανόνες φορολογίας της ξένης χώρας και να ελαχιστοποιήσει το κόστος της από φόρους. Οι εταιρείες αυτές χαρακτηρίζονται από την πλήρη μυστικότητα και χρησιμοποιούνται κυρίως από οργανισμούς ή και από ιδιώτες που επιθυμούν να αποκρύψουν την ταυτότητά τους (Νεράτζη,2018).
α.) Πλεονεκτήματα των offshore εταιρειών
Βασικά χαρακτηριστικά και πλεονεκτήματα των υπεράκτιων εταιρειών κρίνεται
1)Η ταχύτητα και η απλότητα των διαδικασιών σύστασης τέτοιων εταιρειών Σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα μία offshore εταιρεία μπορεί να συσταθεί μέσα σε μία μόνο μέρα. Το κόστος σύστασης και λειτουργίας αυτών των εταιρειών είναι αρκετά χαμηλό και μάλιστα ενδεικτικά αναφέρεται ότι στις ΗΠΑ το κόστος αυτό ξεκινάει από τα 800 δολάρια.
2)Η ανωνυμία του μετόχου
3)Άλλα οικονομικά κίνητρα όπως η αποφυγή πληρωμής φόρων, αποφυγή του πόθεν έσχες και η αποφυγή πληρωμής φόρων κληρονομιάς και μεταβίβασης ακινήτου.
4) Αδυναμία του κράτους ή οποιουδήποτε οργανισμού να προβεί σε κατασχέσεις για χρέη.
5)Προστασία του ιδιοκτήτη που προσωπική ευθύνη δεδομένου ότι όλες οι πράξεις σύμβαση συμβόλαια και άλλες δραστηριότητες γίνονται εξ ονόματος της εταιρείας.
6)Απόλυτη κάλυψη των δραστηριοτήτων και των περιουσιακών στοιχείων του πραγματικού ιδιοκτήτη
7) Μείωση της φορολογίας
8) Μεγαλύτερη ευελιξία επειδή οι διάφορες δραστηριότητες γίνονται μέσα μέσω της υπεράκτιας εταιρείας παρά από τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο ως φυσικό πρόσωπο.
9)Πλήρης ανωνυμία και προστασία έναντι τρίτων
10) Αυξημένη οικονομική απομόνωση σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον ανταλλαγής πληροφοριών
11) Εύκολη και ανώνυμη μεταφορά όλων σχεδόν των περιουσιακών στοιχείων.
12) Μείωση Οικονομικών και πολιτικών κινδύνων.
β.) Οι κύριες μορφές των υπεράκτιων εταιρειών είναι
1)Εταιρείες χαρτοφυλακίου ή συμμετοχών (holding companies)
2) Εταιρείες παροχής χρηματοοικονομικών υπηρεσιών
3) Εταιρείες παροχής διοικητικών υπηρεσιών (administration companies)
4) Εταιρείες αδειών- δικαιωμάτων( Licensing companies)
5) Εμπορικές εταιρείες (trading companies)
6) Ναυτιλιακές εταιρείες (shipping companies)
7) Εμπιστεύματα( trusts) εταιρείες Επενδύσεων (investment companies)
8) Τραπεζικές εταιρείες (banking companies)
9) Εταιρείες αντιπροσώπευσης (nominee companies)
10) Εταιρείες Ασφαλίσεων -ακίνητα (Real Estate)
11) Η αεροπλοΐα με την καταχώρηση αεροσκαφών ιδιωτικών αεροσκαφών ελικοπτέρων
12 Το ηλεκτρονικό εμπόριο
13) Ο τζόγος
Οι εξωχώριες εταιρείες εξαιτίας των πλεονεκτημάτων που παρέχουν στον ιδρυτή τους όπως λ. χ. η απουσία περιουσιακού ελέγχου πόθεν έσχες, η τήρηση ανωνυμίας ως προς τα πρόσωπα των πραγματικών δικαιούχων, η ευκολία ίδρυσης, η απουσία αυστηρών εταιρικών και εν γένει εποπτικών ρυθμίσεων, έχουν αναδειχθεί σε ένα ιδιαίτερα ελκυστικό εργαλείο για τη διενέργεια παράνομων και εγκληματικών δράσεων. Παρόλα αυτά η διασύνδεσή τους με τη διαδικασία ξεπλύματος την απόκρυψη περιουσιακών στοιχείων ή τη φοροαποφυγή από επαχθείς φορολογικές επιβαρύνσεις αποκαλύπτει ένα μέρος μόνο της αλήθειας και αυτό γιατί τα πλεονεκτήματα ιδίως εκείνο της μηδενικής χαμηλής φορολόγησης υπηρετούν και ενισχύουν την κερδοφορία του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού και χρηματοοικονομικού κεφαλαίου.
Συγκεκριμένα τα περιουσιακά στοιχεία που κατέχουν οι εταιρείες αυτές φαίνεται να αγγίζουν το 1/3 περίπου του συνολικού παγκόσμιου ενεργητικού ενώ μέσα από υπεράκτιες εταιρείες κινείται το 50% του παγκόσμιου εμπορίου.
Πάνω από το 50% των τραπεζικών στοιχείων ενεργητικού και το ένα τρίτο των άμεσων ξένων Επενδύσεων από μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες δρομολογείται μέσα από υπεράκτιες δικαιοδοσίες. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτιμούσε το 2010 ότι η συνολική αξία των στοιχείων ενεργητικού μόνο των μικρών νησιωτικών χρηματοπιστωτικών κέντρων ανέρχονταν συνολικά στα 18 τρισεκατομμύρια δολάρια, ενώ σύμφωνα με άλλες εκτιμήσεις το ποσό αυτό ανέρχεται στα 21 έως και 32 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Η εκρηκτική αύξηση των υπεράκτιων οικονομικών κέντρων (Offshore Financial Centers), κυρίως μετά τη δεκαετία του 1960 και η εν γένει παγκοσμιοποίηση των χρηματοοικονομικών συναλλαγών επιτείνουν τον ανταγωνισμό των εννόμων τάξεων και την εμπορευματοποίηση της εθνικής κυριαρχίας και έχουν διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην αδιαφάνεια των αγορών με αποτέλεσμα την επιτάχυνση και μεταφορά των οικονομικών κρίσεων στις κοινωνικά ασθενέστερες τάξεις, καθώς και τη σταδιακή διάβρωση της φορολογικής βάσης των οικονομικά ανεπτυγμένων χωρών .